Tình hình quản lý an toàn thực phẩm năm 2024
Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 20/TB-VPCP ngày 15/01/2025, kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long tại cuộc họp Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm. Phó Thủ tướng đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong công tác bảo đảm an toàn thực phẩm năm 2024.
Trong năm qua, các bộ, ngành và địa phương đã có những nỗ lực đáng ghi nhận, từ việc nghiên cứu hoàn thiện thể chế pháp luật, chỉ đạo điều hành, tổ chức thực hiện cho đến việc khơi thông xuất khẩu thực phẩm.
Kết quả đạt được
- Hoàn thiện thể chế: Các văn bản quy phạm pháp luật được nghiên cứu, ban hành kịp thời.
- Công tác thanh tra, kiểm tra: Được tăng cường và có nhiều kết quả đáng khích lệ.
- Hoạt động truyền thông: Nâng cao nhận thức của người dân về an toàn thực phẩm.
Hạn chế, bất cập
- Chuẩn bị đề án chi tiết, tập trung vào các giải pháp cụ thể nhằm khắc phục các vấn đề tồn tại trong công tác an toàn thực phẩm.
- Số lượng vi phạm còn nhiều, nhiều vụ ngộ độc quy mô lớn.
- Nhận thức và ý thức chấp hành quy định của một bộ phận doanh nghiệp và cá nhân còn hạn chế.
Định hướng công tác an toàn thực phẩm năm 2025
Nhiệm vụ trọng tâm
- Tăng cường phòng ngừa: Kiểm tra, giám sát nghiêm ngặt, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
- Phối hợp liên ngành: Ngành y tế đóng vai trò chủ lực, phối hợp với nông nghiệp, công thương, công an.
- Tăng cường truyền thông: Tập trung vào chế tài xử phạt mang tính răn đe.
Dự án Luật và sửa đổi nghiị định
Bộ Y tế khẩn trương soạn thảo Dự án Luật bảo đảm tiến độ trình Quốc hội trong năm 2025. Trong đó, đặc biệt quan tâm:
- Phân định thẩm quyền, nhiệm vụ.
- Ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số.
- Sửa đổi Nghị định số 15/2018/NĐ-CP trong quý I năm 2025.
Truyền thông và tăng cường nhận thức
- Đài Tiếng nói Việt Nam nghiên cứu đề xuất kênh phát thanh chuyên biệt về an toàn thực phẩm.
- Tăng cường tuyên truyền về phòng ngừa, chế tài răn đe.
Xây dựng cơ sở dữ liệu và chuyển đổi số
Bộ Y tế chủ trì chuẩn bị báo cáo chi tiết và đề xuất xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu về an toàn thực phẩm, tăng khả năng kết nối, quản lý và sử dụng hiệu quả.
Đề xuất, phối hợp
- Ngân sách: Đề nghị các địa phương bố trí kinh phí phù hợp.
- Sửa đổi Nghị định 98/2020/NĐ-CP: Đảm bảo quá trình sửa đổi đúng quy trình pháp luật.
Vai trò của sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng
Để nâng cao hiệu quả trong việc quản lý an toàn thực phẩm, sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng đóng vai trò then chốt. Các bộ, ngành cần làm rõ nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của từng đơn vị trong việc kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm. Điều này sẽ giúp tránh tình trạng chồng chéo, tăng tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.
Ngoài ra, cần xây dựng cơ chế chia sẻ thông tin và dữ liệu giữa các cơ quan, đặc biệt trong việc sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia về an toàn thực phẩm. Việc này không chỉ giúp tăng cường hiệu quả quản lý mà còn đảm bảo tính thống nhất trong xử lý các vụ việc vi phạm.
Đề xuất chính sách mới
- Áp dụng chế tài nghiêm khắc hơn: Nâng mức xử phạt với các hành vi vi phạm nghiêm trọng như sử dụng hóa chất cấm hoặc sản xuất thực phẩm giả.
- Hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ quy định: Tổ chức các chương trình đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật để doanh nghiệp nắm rõ và tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
- Khuyến khích công nghệ xanh: Thúc đẩy ứng dụng công nghệ sản xuất sạch và an toàn trong lĩnh vực chế biến thực phẩm.
Lộ trình thực hiện năm 2025
- Quý I năm 2025: Hoàn thiện báo cáo tăng mức chế tài xử phạt và sửa đổi các nghị định liên quan.
- Quý II năm 2025: Xây dựng và thử nghiệm hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia.
- Quý III-IV năm 2025: Triển khai truyền thông diện rộng về các chế tài mới và quy định pháp luật.
Với các giải pháp đồng bộ, sự chung tay của cả hệ thống chính trị và sự hợp tác từ người dân, công tác bảo đảm an toàn thực phẩm sẽ có bước tiến mạnh mẽ, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.